BẠCH TRUẬT (Atractylodes macrocephala)
Bạch truật là vị thuốc có tác dụng ích khí, kiện tỳ và bổ vị. Dược liệu này thường được sử dụng để bồi bổ thể trạng, nâng cao sức khỏe, chữa chứng suy nhược, ăn uống kém, tiêu chảy kéo dài, thai động không yên và đau nhức xương khớp. Tuy nhiên bạch truật có tác dụng bổ khí nên khi dùng cho các trường hợp khí trệ nên gia thêm dược liệu hành khí như mộc hương và trần bì.
* Tên khoa học: Bạch truật (Atractylodes macrocephala)
* Bộ phận dùng: Dùng thân rễ cứng chắc, có dầu thơm nhẹ, ruột màu trắng ngà, củ rắn chắc có nhiều dầu là tốt. Thân rễ phơi khô Bạch truật hình dài khắp nơi có dạng khối lồi chồng chất hoặc rễ con dạng chuỗi liền cong queo không đều, dài khoảng 3-9cm, thô khoảng 1,5-7cm đến hơn 3cm.
* Thành phần hóa học: Trong Bạch truật có: Humulene, b-Elemol, a-Curcumene, Atractylone. 3b Acetoxyatractylone, Selian 4(14), 7 (11)-Diene-8-One, Eudesmo, Palmitic acid. (Trần Kiến Dân – Thực vật Học Báo 1991, 33 (2): 164); Hinesol, b- Selinene (Phó Thuấn Mạc – Thực vật Phân Loại Học Báo 1981, 19 (2): 195); 8b-Ethoxyatractylenolide II, 14-Acetyl-12-Senecioy-12E. 8Z, 10E-Atractylentriol, 14-Acetyl-12-Senecioyl-2E, 8E, 10E-Atractylentriol, 12-Senecioyl-2E-8Z, 10E-Atractylentriol, 12- Senecioyl-2E-8E-10E-Atractylentriol. (Gia Hiệp Thiên Dân – Dược Học Tạp Chí (Nhật Bản) 1943, 63 (6): 252); Trong rễ củ Bạch truật có 1,4% tinh dầu. Thành phần tinh dầu gồm: Atractylon (C16H180), Atractylola (CH160) Atractylenolid I, II, III, Eudesmol và Vitamin A. (Trung Dược Học).
* Công dụng và cách dùng:
Bạch truật là một loại cây thân thảo sống lâu năm, có tên khoa học là Atractylodes macrocephala. Đây là loại cây được xếp vào nhóm họ nhà Cúc. Vị thuốc Bạch truật thường có mùi thơm nhẹ, phần ruột trắng ngà. Chúng có tính ôn, vị ngọt đắng và hơi cay. Nếu củ càng rắn chắc và càng nhiều dầu thì tác dụng chữa bệnh càng lớn. Bạch truật có tác dụng kiện tỳ lợi thấp giúp ăn ngon miệng, nâng cao sức khỏe, giảm chướng bụng, tiêu chảy do gan yếu và giảm nê trệ do tác dụng bổ âm sinh tân của Sinh địa và Thục địa.
Năm 2010, Bệnh viện Điều dưỡng và Phục hồi chức năng tỉnh Vĩnh Phúc đã nhiên cứu tác dụng của bài thuốc Sâm linh bạch truật tán điều trị suy nhược cơ thể cho người cao tuổi qua các chỉ số lâm sàng và cận lâm sàng. Bài thuốc có xuất xứ là bài thuốc cổ phương theo sách Hoà tễ cục phương, đây là bài thuốc gia giảm của Tứ quân tử thang. Thành phần của bài thuốc gồm có: Đẳng sâm, bạch truật, cam thảo bắc, phục linh, hoài sơn, bạch biển đậu, liên nhục, cát cánh, ý dĩ, sa nhân.
Bạch truật (Atractylodes macrocephala)
Từ kết quả trên cho thấy, đánh giá về các chỉ số lâm sàng và cận lâm sàng có cải thiện rõ rệt, sức khỏe người bệnh tốt lên thể hiện ăn, ngủ được, tăng cân, các triệu trứng cơ xương khớp được cải thiện, chỉ số cận lâm sàng hồng cầu, hemoglobin thay đổi trong giới hạn. So sánh giữa hai nhóm nghiên cứu cho thấy kết quả điều trị là như nhau, không có tác dụng không mong muốn như buồn nôn, ỉa chảy, đau bụng, sẩn ngứa. Thuốc dùng cho các bệnh nhân có độ tuổi từ 60 trở lên bị suy nhược cơ thể là rất phù hợp.
Công dụng của bài thuốc này là điều trị các chứng ăn uống không ngon miệng, ỉa chảy mãn tính, thể lực giảm sút sau khi ốm dậy, người mệt mỏi rã rời, sắc mặt kém không muốn ăn. Trong nhiều năm qua, bài thuốc đã được ứng dụng trong lâm sàng của nhiều bệnh viện y học cổ truyền trong nước và cho kết quả tốt. Từ năm 2005 đến năm 2008, bài thuốc được ứng dụng tại Bệnh viện Điều dưỡng và Phục hồi chức năng tỉnh Vĩnh Phúc dùng cho các cụ về nghỉ dưỡng dưới dạng thuốc sắc và cho kết quả lâm sàng tốt.
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe: GIẢI ĐỘC GAN SILYMARIN PREMIUM của Công ty Cổ phần Dược liệu thiên nhiên An Tâm được bào chế từ 11 vị dược liệu bao gồm Kế sữa, Khúng khéng, Kim ngân hoa, Sinh địa, Thục địa, Đẳng sâm, Hoàng kỳ, Bạch truật, Đương quy, Bạch thược, Xuyên khung giúp cơ thể khỏe mạnh, bảo vệ gan - cơ quan thải độc lớn nhất của cơ thể.
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe GIẢI ĐỘC GAN SILYMARIN PREMIUM
của Công ty Cổ phần Dược liệu thiên nhiên An Tâm
